فام در رنگ شناسی چیست؟
فام در رنگ شناسی (Chroma) همان نام رنگ است. در علم، رنگ های نور یا رنگ های طیفی، به صورت دقیق با اندازه گیری طول موج مشخص می شوند و کلمات «فام» و «رنگ» را می توان به جای هم استفاده کرد. اما در کلام روزمره کلمه «رنگ» به دو صورت به کار برده می شود:
- می تواند فام باشد (که معنای دقیق کلمه است).
- یا به تجربه بصری که برایند فام، درجه و خلوص است، اشاره داشته باشد (که معنایی کلی تر است).
این زمینه بحث است که مورد کاربرد را مشخص می کند. با این حال فام در رنگ شناسی فقط به نام رنگ اشاره دارد. واژه «کروما» پیوند نزدیکی با فام دارد، چرا که جزئی از برخی صفت های مربوط به رنگ است:
- کروماتیک Chromatic (رنگی): دارای فام؛
- آکروماتیک Achromatic (بی رنگ): بدون فام ؛
- پلی کروماتیک Polychromatic (چند رنگ): دارای چندین فام ؛
- مونوکروماتیک Monochromatic (تک رنگ): تنها دارای یک فام؛
دامنه شناسایی فام توسط انسان
گفته می شود که انسان معمولی می تواند ۱۵۰ رنگ (فام نور) را تشخیص دهد و برای هرکدام از این رنگ ها، یک یا دو کلمه از میان شش کلمه را می توان به کار برد. برای توصیف فام تنها به شش کلمه نیاز داریم: قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، بنفش فام رنگ مشخص ترین یا غالب ترين فام آن بوده و هر فام، گویای خانواده ای از نام های مرتبط است.
تقریبا تمام نمونه های رنگ بیش از یک فام در رنگ شناسی دارند. اما یک فام مشخص تر بوده و بقیه فام ها به نسبت کمتری حاضرند. ممکن است نمونه رنگی، زرد خالص دیده شود اما در کنار نمونه زرد دیگر، یکی اندکی سبز و دیگری دارای نارنجی به نظر رسد. با این وجود در هر دو، زرد غالب است و هر دو را زرد می نامیم. اگر رنگ ها را «دارای» این یا آن فام توصیف کنیم، به ارزیابی رنگ ها کمک می کند: اینکه زردی «دارای» نارنجی است بهترین راه برای توصیف آن رنگ است؛ چراکه فام غالب و فام دومی که به آن اضافه شده را مشخص می کند.
مطالعه بیشتر:
