دروازه خورشید شهر باستانی تیاهواناکو بولیوی
دروازه خورشید در شهر باستانی تیاهواناکو (Tiwanaku) در غرب بولیوی و در ارتفاع 13000 پا، قرار دارد. در اینجا شهر باستانی تیاهواناکو پایتخت امپراتوری اینکا، که روزگاری به وسعت مجموع دو کشور پرو و شیلی بود، قرار دارد. طبق مطالعات باستان شناسی انجام شده، دوره ی شکوفایی این امپراتوری از سال 300 تا 1000 میلادی بوده است. باستان شناسان بر این عقده هستند که این محل یکی از مهمترین شهرهای قاره ی آمریکای باستان است.
طبق افسانه های نقل شده در منطقه آند، گفته می شود که اطراف دریاچه تیتیکاکا (Titicaca) زادگاه نخستین انسان های روی زمین است. افسانه ها حاکی هستند که خدای ویراکوچا (Viracocha) که خالق همه چیز است، تیاهواناکو را به عنوان مکان آفرینش انتخاب کرد. تیاهواناکو امروزه در حدود 800 فوت بالاتر از سطح دریاچه تیتیکاکا قرار دارد. اما بیشتر باستان شناسان معتقدند که تیاهواناکو زمانی بندر بوده است. سازه هایی در دریاچه تیتیکاکا یافت شده اند که نشان می دهند سطح دریاچه در طول تاریخ به طرز چشمگیری تغییر کرده است. معلوم نیست که آثار موجود در این محل چند سال قدمت دارند. اما برخی از محققان معتقدند قدمت بعضی از آثار به 14000 سال قبل از میلاد مسیح می رسد.
کشف دروازه
یکی از آثاری که هنوز در تیاهواناکو مشاهده می شود، دروازه خورشید است. دروازه تقریباً 3 متر ارتفاع دارد که بر روی یک تخته سنگ حجاری شده است. دروازه در اواسط قرن نوزدهم توسط محققان اروپایی کشف شد. به هنگام کشف، این سازه کلان سنگی به صورت افقی روی زمین قرار گرفته و شکافی بزرگ آن را دو تکه کرده بود. امروزه این ساختار سنگی در همان جایی که کشف شده، مستقر شده است. اما باستان شناسان معتقدند که این محل، مکان اصلی مربوط به ساختار کلان سنگی نیست.
تفسیر نقوش حجاری شده
تفاسیر نقوش حجاری شده بر روی دروازه خورشید بسیار متفاوت هستند. با این وجود اعتقاد عموم بر این است که نقش های تزیینی بر روی این سنگ دارای جنبه های ستاره شناسی هستند. نقش اصلی این اثر نشانگر موجودی شبیه به انسان بالدار با دُمی حلقه ای را نشان می دهند که کلاهخودی مستطیل شکل به سر دارد. خدای خورشید در مرکز این تصویر حجاری شده و پرتوهای نور از چهره ی وی به طرفین ساطع می شود. همچنین به نظر می رسد که او چوب بلندی را در هر دست نگه داشته است. نقش”خدا ی خورشید”، “خدا ی گریه” نیز نامیده می شود؛ زیرا چیزهایی شبیه اشک بر روی چهره او مشاهده می شود.
دروازه خورشید یا دروازه تقویم
برخی بر این باورند که دروازه به عنوان تقویم مورد استفاده قرار می گرفته است. از این رو آن را “دروازه تقویم” نیز می گویند. به نظر می رسد که این اثر نشانگر یک سال خورشیدی باشد. با این حال نمی توان آن را با تقسیم بندی های امروزی سال خورشیدی متناسب دانست. در تقویم اینکاها سال 290 روز و متشکل از ماه است. در این تقویم هر ماه به 24 روز تقسیم شده است. در مقابل این تفاسیر، نظریه پردازان افراطی بر این باورند که این اثر دروازه ای به جهان دیگر و شاید به سرزمین خدایان باشد.
با توجه به اینکه اسطوره های آند به تیاهواناکو به عنوان مکان آفرینش می نگرند، مطمئناً مکان مهمی برای بازدید می تواند باشد.
